داکوژن، داروی شیمی درمانی در درمان سرطان خون

          
نام دارو : دسیتابین Decitabine
نام تجاری : داکوژن DACOGEN
شکل دارویی :تزریقی ویال 50 میلیگرم

موارد مصرف داکوژن
  داکوژن یا دسیتابین یک داروی ضد سرطان است که در درمان سندرم میلودیسپلاستیک (بیماریهای خونی و مغز استخوان ) و درمان نوع خاصی از کم خونی مصرف میشود.

عوارض جانبی داکوژن یا دسیتابین
برخی از افراد ممکن است هنگام مصرف یک دارو، دچار عوارض جانبی بسیار بد و گاه مرگباری شوند. همه دارو ها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. با این حال، بسیاری از مردم عوارض جانبی ندارند و یا فقط عوارض جانبی جزئی دارند. اگر دچار هر یک از عوارض جانبی زیر یا هر عارضه جانبی دیگری که ناراحتتان کرد یا از بین نرفت شدید، با پزشک خود تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید :
•    علائم واکنش آلرژیک، مانند بثورات پوستی؛ کهیر؛ خارش؛ پوست قرمز، متورم، تاول زده یا پوسته پوسته شده با یا بدون تب ##خستگی ## تنگی در قفسه سینه یا گلو ## مشکل تنفسی یا کلامی ## خشونت غیرمعمول ## یا تورم دهان، صورت، لب ها ، زبان یا گلو
•    علائم عفونت مانند تب ، لرز، گلودرد خیلی بد ، درد گوش و یا سینوس ها ، سرفه ، افزایش خلط یا تغییر رنگ آن،  درد حین ادرار، زخم دهان یا زخمی که بهبود نمی یابد .
•    علائم خونریزی مانند استفراغ خونی یا استفراغ با ظاهر قهوه مانند؛ سرفه خونی ## خون در ادرار ## مدفوع سیاه، قرمز یا قیری رنگ ## خونریزی از لثه ها  ## خونریزی غیرطبیعی واژینال ## کبودی بدون دلیل یا توسعه یابنده ## یا خونریزی های بسیار بد یا غیرقابل توقف
•    نشانه های قند خون بالا مانند سردرگمی، احساس خواب آلودگی، تشنگی بیشتر، گرسنگی بیشتر، ادرار بیشتر، سوزش یا سرخ شدن، تنفس سریع و یا نفسی که بوی میوه می دهد .
•    نشانه های مشکلات مایعات و الکترولیتی مانند تغییرات خلقی، سردرگمی، درد عضلانی یا ضعف، ضربان قلبی غیرطبیعی، سرگیجه بسیار بد یا بیهوشی و همچنین علائم : ضربان قلب سریع، تشنگی بیشتر، تشنج، احساس خستگی یا ضعف زیاد، عدم گرسنگی، ناتوانی در دفع ادرار و یا تغییر مقدار ادرار تولید شده، خشکی دهان، خشکی چشم ها، یا ناراحتی بسیار بد معده و یا استفراغ ##  احساس خستگی یا ضعف زیاد ## پوست رنگ پریده ## زردی پوست یا چشم ## تورم غدد## تنگی نفس ##  تاری دید ## مشکل بلع ## درد یا فشار قفسه سینه ## ضربان قلب سریع ## بی حسی و سوزش .

نحوه مصرف داکوژن
بصورت تزریق وریدی در طی یک دوره زمانی تجویزمی شود.
ممکن است قبل از مصرف دسیتابین، داروهای دیگری برای کمک به جلوگیری از عوارض جانبی استفاده شود.

هشدار

مواردی که حین مصرف دسیتابین یا داکوژن (DACOGEN ) باید دانست :
- به همه ارائه دهندگان خدمات بهداشتی خود بگویید که دسیتابین مصرف می کنید. این افراد شامل پزشکان، پرستاران، داروسازان و دندانپزشکان شما می شود.
- ممکن است شانس بیشتری برای ابتلا به یک عفونت داشته باشید. اغلب دست هایتان را بشویید. از افراد مبتلا به عفونت، سرماخوردگی یا آنفولانزا دوری کنید.
- ممکن است به سادگی دچار خونریزی شوید. مراقب باشید و از آسیب دیدن اجتناب کنید. از مسواک نرم و تیغ اصلاح الکتریکی استفاده کنید.
- با مصرف این دارو مشکلات خونریزی بسیار بد و گاهی اوقات مرگباری اتفاق افتاده است پس پزشک خود را در جریان بگذارید.
- اگر دچار ناراحتی معده، استفراغ، مدفوع شل (اسهال) یا عدم گرسنگی شده اید، با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است راه هایی برای کاهش این عوارض جانبی وجود داشته باشد.
- اگر قند خون بالا دارید (دیابت) ،  این دارو ممکن است قند خون را افزایش دهد.
- هنگام بارداری ممکن است باعث آسیب جدی به جنین شود اگر هنگام مصرف دسیتابین یا در عرض یک ماه پس از مصرف آخرین دوز خود باردار شدید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید
- در طول درمان بهتر است که رابطه جنسی نداشته باشید .

انواع سرطان خون

سرطان های خونی به سه دسته کلی تقسیم می شوند:
1-  سرطان خون لوکمی یا لوسمی (Leukemia)، این سرطان یکی از انواع سرطان های درون مغز استخوان بوده، واژه لوسمی به معنی خون سفید است و شامل تولید غیرطبیعی سلول های خونی سفید میباشد. لوسمی یکی از چهار سرطان شایع در میان کودکان است. تعداد بالای سلول های سفید باعث اختلال توانایی این سلول ها در مبارزه با عفونت ها شده و همچنین باعث نقص توانایی مغز استخوان برای ساختن سلول های قرمز و پلاکت خون می شود.
عواملی که خطر ابتلا به سرطان لوسمی را افزایش می دهند:
•    قرار گرفتن در برابر سطوح بالای تشعشع
•    قرار گرفتن پی در پی در برابر بعضی از انواع مواد شیمیایی (همچون بنزن)
•    شیمی درمانی
•    سندرم داون (DOWN)
•    سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان
•    سیگار کشیدن

2-   سرطان خون لنفومی (Lymphoma)، این نوع سرطان خون سیستم لنفاوی را که وظیفه آن دفع مایعات زیادی از بدن و همچنین تولید گلبول سفید خون است، تحت تاثیر قرار می دهد. لنفوسیت ها (Lymphocytes)، نوعی گلبول سفید هستند که وظیفه مبارزه با عفونت ها را برعهده دارند. افزایش تعداد سلول های لنفاوی باعث اختلال در سیستم ایمنی بدن می شود. تقریبا نصف انواع سرطان خون، سرطان خون لنفومی و یا سایر سرطان های وابسته به سیستم لنفاوی می باشند. 
عواملی که خطر ابتلا به سرطان لنفوم را افزایش می دهند:
•    افزایش سن
•    مرد بودن و سفید پوست بودن
•    ابتلا به بیماری های خود ایمنی
•    ابتلا به اچ ای وی/ ایدز
•    رژیم غذایی پر از گوشت و چربی
•    قرار گرفتن در برابر سموم خاص و آفت کش   

3-  سرطان خون میلوما (Myeloma)، این نوع سرطان خون سلول های پلاسما را هدف قرار داده و مانع تولید آنتی بادی در بدن می شود و سیستم ایمنی بدن را در برابر عفونت ها ضعیف و حساس می کند.
عواملی که خطر ابتلا به سرطان خون میلوما را افزایش می دهند:
•    آفریقایی یا آمریکایی بودن
•    سن بالای ۵۰ سال
•    مرد بودن
•    چاقی
•    قرار گرفتن در برابر رادیو اکتیو
•    کار در صنایع مرتبط با پتروشیمی

 

درمان سرطان خون

در سالهای اخیر، با به کارگیری داروهای ضد سرطان موثر، طول عمر بیماران مبتلا به لوکمی افزایش پیدا کرده است. این داروها موجب فروکش کردن نشانه‌های بیماری می‌گردند به طوریکه نشانه‌ها در جریان درمان بیماری بدتر نمی‌شود و حتی بیماران تا اندازه‌ای درمان می‌شوند. درمان لوسمی بستگی به نوع لوسمی، وضعیت بیماری در شروع درمان، سن، سلامت عمومی و چگونگی واکنش بیمار به نوع درمان دارد که گاهی منجر به سلامت کامل این بیماران می‌شود. از مهمترین عوامل در بهبود بیماری ## برخوردار بودن بیمار از روحیه بالا جهت مقابله با این بیماری است.
روش های درمان سرطان خون شامل :
1-  شیمی درمانی از طریق داروهای شیمی درمانی مانند ویدازا و داکوژن
2-  پرتو درمانی
3- پیوند مغز استخوان و پیوند سلول‌های بنیادی که در این روش مغز استخوان فرد بیمار با مغز استخوان سالم جایگزین می‌شود تا بیمار بتواند مقادیر بالای داروهای شیمی درمانی و یا پرتودرمانی را دریافت کند.

گردآوری و تنظیم : دکتر روزا ابوالقاسم