سوختگی پای نوزاد و راه های درمان آن

رطوبتی که برای مدت زمان طولانی در پوشک می‌ماند باعث سوزش و آسیب‌دیدگی پوست کودک می‌شود. درواقع سوختگی پای کودک نوعی التهاب پوستی است . در این مقاله به علل سوختگی پای نوزاد و راه‌های درمان آن خواهیم پرداخت؛ پس با ما همراه باشید.

سوختگی پای نوزاد علل مختلفی دارد. پوست نوزادان بسیار حساس و نازک است. آن‌ها ماه‌های زیادی را در محیط امن داخل بدن مادر سپری می‌کنند و وقتی وارد دنیای جدیدی می‌شوند با چیزهای متفاوت روبه‌رو می‌شوند.

پوست وسیعترین ارگان از بدن هر انسانی است و خیلی زود تحریک می‌شود. مخصوصاً در نوزادان و کودکان مهم‌ترین علت به وجود آمدن سوختگی پای نوزاد و یا سایر قسمت‌های پوست، تماس با هر ماده تحریک‌کننده پوست است. رطوبتی که برای مدت زمان طولانی در پوشک نوزاد می‌ماند، باعث سوزش و آسیب‌دیدگی پوست او می‌شود. درواقع سوختگی پای کودک نوعی التهاب پوستی است که در نواحی تماس یافته با پوشک در نوزاد به وجود می‌آید. گاهی اوقات علت به وجود آمدن سوختگی و التهاب در این نواحی، وجود عفونت قارچی یا باکتریایی است. پوشک، محیط گرم و مرطوبی را به وجود می‌آورد و همین مسئله باعث سوزش پوست و افزایش احتمال بروز عفونت می‌شود. اغلب نوزادان دچار این وضعیت می‌شوند. اگر بخواهیم بصورت تیتروار به علل ایجاد سوختگی پای نوزاد بپردازیم باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- تعویض دیر هنگام پوشک
- برخی بیماریها مانند اسهال ویروسی
- حساسیت به پوشک مورد استفاده
- حساسیت ژنتیکی پوست کودک  
-  محکم بستن پوشک نوزاد
-  آب و هوای گرم و مرطوب
- دندان در آوردن
- استفاده از مواد شوینده قوی و ناسازگار با پوست نوزاد
- رژیم غذایی مادر در صورت تغذیه با شیر مادر

تماس پوست نوزاد با ادرار و مدفوع

مواد موجود در ادرار و مدفوع باعث سوزش و آسیب‌دیدگی پوست می‌شوند. هم ادرار و هم مدفوع پوست را مستعد آسیب‌دیدگی و سوزش می‌کنند. ارتباط با آنزیم‌های گوارشی موجود در مدفوع نیز، احتمال بروز سوختگی‌های شدید پاها را افزایش می‌دهد. آمونیاک موجود در ادرار نیز، سبب حساسیت بیشتر پوست می‌شود و تمام این موارد حساسیت پوست و التهاب آن را افزایش می‌دهند.

معمولاً نوزادانی که از شیر مادر خود تغذیه می‌کنند، کمتر دچار سوختگی پاها می‌شوند و برعکس، نوزادانی که با شیر خشک تغذیه میشوند بیشتر به این حالت دچار می‌شوند؛ زیرا نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند با حجم کمتری مدفوع می‌کنند و به‌این‌ترتیب عامل ایجادکننده تحریکات پوستی در آن‌ها کمیت کمتری دارد.

وقتی‌که پوشک نوزاد را سفت ببندید، سائیدگی پوستی‌اش بیشتر می‌شود و همین مسئله منجر به سوزش پاها می‌شود. این حالت (سائیدگی پوست) با مرطوب شدن محیط، تشدید می‌شود. تماس پوست در برخی قسمت‌های تاخورده پوست و مالیده شدن آن‌ها روی هم عامل دیگر به وجود آمدن سوختگی پای نوزادان است.

اسهال وابسته به آنتی بیوتیک، هنگامی که داروهای آنتی بیوتیک مصرف می‌کنید کاملاً طبیعی است. چنین اسهالی نوعی پاسخ بدن به تغییرات ایجاد شده توسط دارو است. در اکثر موارد، اسهال ماهیت خفیف دارد. علائم معمول آن، مدفوع شل، تعداد دفعات بیشتر اجابت مزاج و نیاز مکرر برای رفتن به دستشویی را شامل می‌شود. این علائم پس از قطع مصرف دارو، فروکش می‌نماید. با این حال، مواردی وجود داشته که اسهال تشدید شده و برخی علائم شدید خود را نشان می‌دهند. مصرف آنتی بیوتیک توسط مادری که به نوزادش شیر می‌دهد نیز، همین تأثیر را دارد. در هر دو حالت اگر مراقبتهای لازم از نوزاد به عمل نیاید، اسهال باعث سوختگی پای کودک میشود.

نوزادان و کودکانی که برخی مشکلات و عارضه‌های پوستی مثل اگزما و آلرژی دارند، بیشتر از سایر نوزادان مستعد ابتلا به سوختگی پاها هستند.

تاریکی، رطوبت و نمناکی پوشک، محل خوبی را برای رشد عفونت‌های ادراری و باکتریایی فراهم می‌کند. این نوع از عفونت‌ها معمولاً در نوزادانی که بیشتر دچار سوختگی پا می‌شوند، بسیار شایع‌تر است. تاول، چرک، جوش‌های قرمز و حتی تورم قسمت‌های قرمز شده پوست می‌توانند علائم و نشانه‌های وجود این نوع عفونت‌ها میباشند.

بخش‌های قرمز شده پوست در قسمت دور کمر و لای پاها می‌توانند نشان‌دهنده حساسیت نوزاد به مواد شیمیایی در کش های پوشک‌ها باشند. این مسئله با تعویض نوع پوشک و استفاده از یک مارک دیگر از پوشک برطرف می‌شود.

سوختگی پای نوزاد در اثر استفاده از پوشک معمولاً با قرمز شدن و براق شدن پوست، برآمدگی و جوش زدن آن همراه است. این اتفاق معمولاً در اطراف کشاله ران‌ها رخ می‌دهد. اگر دست به این قسمت‌های پوست بزنید، گرمای بیشتری را احساس خواهید کرد. نوزادی که دچار سوختگی پا می‌شود، بسیار حساس و بی‌قرار می‌شود و احتمالاً در حین تعویض پوشک نا آرامی و گریه می‌کند، مخصوصاً زمانی که پوست این نواحی را تمیز می‌کنید.

معمولاً عفونت این نواحی با جوش‌های قرمز بروز می‌کند و از دیگر نشانه‌های عفونت، تاول و قرمزی زیاد پوست و تورم آن است. تقریباً اکثر نوزادان در سه سال نخست زندگی‌شان، دچار این نوع از سوختگی و التهاب پوستی می‌شوند. اغلب این نوزادان 12-9 ماهه هستند؛ چراکه در این مدت نوزاد بیشتر از هر وقت دیگری می‌نشیند، از غذاهای جامد استفاده می‌کند و مقدار اسید بیشتری را از طریق ادرار و مدفوع دفع می‌نماید.

- در ابتدا پوست را خشک نگه دارید و مطمئن باشید که پوست نوزاد تماس با ادرار یا مدفوع ندارد. سعی کنید در فواصل زمانی بسیار کوتاه‌تر، پوشک نوزاد را عوض کنید (تقریباً هر سه ساعت یک‌بار). شب‌ها نیز به این رویه ادامه دهید. از پوشک‌هایی که قدرت جذب بسیار بالا دارند، استفاده کنید. و حتما در طول روز نوزاد را باز بگذارید تا نواحی مستعد در معرض نور و هوا قرار گیرد.

- نواحی تماس یافته با پوشک را با آب ولرم بشویید و بعد با پارچه بسیار نرمی، آب آن را بگیرید تا کاملاً خشک شود. سعی کنید کمتر از صابون استفاده کنید مگر آنکه محل مورد نظر بیش از حد کثیف شده باشد و در صورت استفاده از صابون حتماً از صابون‌های بسیار ملایم استفاده کنید.

- هرگز از دستمال‌های مرطوب که حاوی الکل و یا پروپیلن گلیکول هستند زمانی که نوزاد به سوختگی پوست  دچار است استفاده نکنید; این مواد باعث سوختن پوست و انتشار عفونت و گسترش سطح سوختگی می‌شوند.
- در صورت عفونت باکتریال ، آنتی بیوتیک موضعی یا خوراکی با تجویز پزشک استفاده شود .
- در مواردی که اسهال و ادرار  عامل سوختگی  پوست باشد . میتوان از آنتی اسید در محل سوختگی استفاده کرد . مالیدن شربت معده غلیظ شده روی پوست سوخته در این موارد ، بسیار کمک کننده است .
- اگر التهاب پوست زیاد باشد ، استفاده از پماد های مخصوص سوختگی پای نوزاد توصیه میشود .
- پماد کالاندولا ، اوسرین ، دکسپانتنول، زینک اکساید ، هیدروکورتیزون و کلوتریمازول ( با تجویز پزشک ) از جمله پمادهای درمانی برای ادرار سوختگی  و  سوختگی پای نوزاد میباشند.

داروخانه تهران