مزایا و معایب قرص و کپسول چیست؟

جواب دادن به این سؤال کمی مشکل است. تا آنجا که بیشتر مردم تجربه کرده اند، بلعیدن کپسول راحت تر از قرص است، چون سریع تر در آب حل می شود و به گفته بعضی ها مواد اضافی مانند پرکننده ها و چسبنده ها در آن وجود ندارد. بااین وجود کپسول مانند قرص نمی تواند ویتامین را از اکسیداسیون محفوظ نگه دارد. قرص کم کم در آب حل شده و دیرتر از بدن خارج می گردد و درنتیجه بدن بیشتر از آن استفاده می کند.

ازنظر قیمت قرص ارزان تر از کپسول است. گفته می شود کپسول مواد افزودنی ندارد اما این موضوع چندان صحت ندارد. فرق دیگر قرص و کپسول آن است که اگر شما خام خوار هستید باید بدانید که کپسول از ژلاتین ساخته می شود و منبع حیوانی دارد. درصورتی که قرص می تواند به طور کامل گیاهی باشد. حال کدام یک بر دیگری برتری دارد؟؟ در بخش بعد درباره مزایا و معایب قرص و کپسول بیشتر صحبت می کنیم تا بهتر بتوانید به این سؤال پاسخ دهید.

- در ترکیب آن می تواند تنوعی از مواد تشکیل دهنده را به کار برد.

- کپسول های ژلاتینی به خوبی مهر و موم شده اند و به خوبی محتویاتشان را در برابر اکسیداسیون، آلودگی ها و دیگر خطرات حفظ می کنند.

- مصرف کپسول باعث تحریک گوارشی نمی شود و یا بسیار محدود است.

- بی بو و بی مزه است و به آسانی بلعیده می شود.

- قادر است مواد مغذی محلول در روغن و چربی را به بدن برساند. 

- می توان آن را در اندازه و شکل های مختلفی ساخت.

- قرص ها را می توان در صورت لزوم تقسیم کرد و در دوزهای دلخواه استفاده کرد.

- به طورمعمول هزینه کمتری دارند.

- با توجه به فشرده شدن محتویات آن، مناسب تحویل دوزهای بالا از یک ترکیب به بدن هستند.

- قابلیت کنترل انحلال قرص برای انتشار سریع، تدریجی و یا طولانی مدت که این قابلیت می تواند در جذب مواد مغذی خاص در بدن مؤثر باشد.

- مواد جامد می تواند باعث بزرگ شدن اندازه کپسول شود بنابراین حجم ترکیبات موجود در کپسول محدودیت دارد.

- گاهی اوقات کپسول های مختلف از یک مکمل ممکن است اندکی اختلاف حجم داشته باشند.

- ترکیبات داخل کپسول می توانند با پوسته کپسول واکنش هایی داشته باشد.

- معمولاً گران تر از قرص است.

- کپسول های از نوع سافت ژل، حساسیت شدیدی به تغییرات PH دارند.   

- تجزیه ضعیفی در دستگاه گوارش دارند مگر اینکه روند تجزیه آن ها به درستی کنترل شود.

- تکنیک گرانولاسیون که برای فشرده سازی قرص به کار می رود می تواند ترکیبات را در معرض گرما یا رطوبت قرار دهد.

- حساسیت بالقوه ای به پوشش دار شدن دارند؛ به همین علت طراحی یک پوشش مناسب برای قرص ها یک چالش بزرگ محسوب می شود.
پس نتیجه می گیریم که شکل دارویی قرص یا کپسول، هر کدام معایب و محاسن خاص خود را دارد. بسته به نوع ترکیبات، در نهایت شرکت داروسازی است که در مورد تولید آن بصورت قرص یا کپسول تصمیم می گیرد.

به گزارش بهداشت نیوز،  داروهای خوراکی که شما مصرف می کنید، معمولا به یکی از ۵ شکل زیر است:
۱- محلول های خوراکی: شامل انواع شربت، قطره، الگزیر. شربت از حل شدن ماده موثره در شربت قند به دست می آید، در حالی که الگزیر از حل شدن ماده موثره در الکل و قند به دست می آید.
۲- سوسپانسیون ها: ذرات جامد در مایع را سوسپانسیون می نامیم. این نوع داروها را باید ابتدا به خوبی تکان داد و بعد مصرف کرد چون تمایل زیادی به رسوب کردن دارند.
۳-  پودرها: این نوع داروها به صورت ساشه های یکبار مصرف وجود دارند و بعد از مخلوط کردن آنها با آب، به شکل محلول یا سوسپانسیون درمی آیند.
۴- قرص ها: فراوان ترین شکل دارویی هستند که معمولا به یکی از این پنج شکل عرضه می شوند:
-  ساده: قرص های ساده معمولا بلعیدنی هستند.
- جوشان: قبل از مصرف داخل ۱ لیوان آب سرد حل می شود و بعد از صاف شدن محلول مصرف می شود.
- جویدنی: زمانی استفاده می شود که لازم است دارو از راه دهان جذب شود یا خرد شدن دارو برای جذب آن ضروری است. اگر این قرص ها بدون جویدن بلعیده شود، به دلیل کاهش قابلیت جذب، اثر درمانی مناسب نخواهد داشت. مانند قرص ضداسید معده.
- زیرزبانی یا گونه ای: قرص در زیر زبان یا بین دندان ها و گونه قرار می گیرد و از همان محل جذب می شود. ویژگی این قرص ها، اثربخشی سریع به دلیل جذب بسیار سریع از مخاط گونه و زیر زبان است؛ مانند قرص های زیرزبانی که در بیماری های قلبی استفاده می شود.
- قرص های آهسته رهش-پیوسته رهش: قرص هایی که استفاده از آنها باعث کاهش مصرف دارو و پذیرش بهتر بیمار می شود. مصرف آنها معمولا ۱ بار در روز است. بعضی از آنها پوشش دار هستند که این پوشش برای پوشاندن طعم و بوی نامطبوع دارو است اما برخی قرص های پوشش دار برای آزادسازی دارو در روده طراحی شده اند(قرص هایی با پوشش روده ای) که نکته مهم در مصرفشان این است که نباید آنها را نصف کرد!
۵- کپسول ها: اثربخشی آنها نسبت به قرص ها سریع تر است. کپسول ها را به دو گروه با پوشش ژلاتینی نرم و پوشش ژلاتینی سخت تقسیم می کنند. کپسول ها در اثر ماندن زیاد در هوای خشک شکننده و خرد می شوند و محتویات آنها به بیرون نشت می کند. در شرایط با رطوبت بالا نیز به دلیل نرم شدن ژلاتین، پوشش آنها سوراخ می شود و دارو به بیرون نشت می کند. در هر دو حالت کیفیت مناسب را از دست می دهند. در نتیجه باید از نگهداری کپسول ها در شرایط خیلی خشک یا خیلی مرطوب خودداری کرد. خارج کردن کپسول ها از ظرف محتوی آنها و نگهداری در شرایط دیگر هم احتمال بروز این مشکلات را زیاد می کند.